Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD), cyklofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, psychoza maniakalno-depresyjna, to wszystko synonimy choroby afektywnej dwubiegunowej – grupy zaburzeń psychicznych o charakterze przewlekłym, charakteryzujące się w swoim klinicznym przebiegu naprzemiennym występowaniem zespołów maniakalnych i depresyjnych lub hipomaniakalnych, pomiędzy którymi mogą występować okresy remisji bez objawów. Stany te mogą mieć bardzo dużą dynamikę zmian.
Osoby z chorobą afektywną dwubiegunową mogą doświadczać okresów intensywnego i podwyższonego nastroju (mania) lub nastroju podwyższonego, ale w mniejszym stopniu (hipomania), które są następnie zastępowane okresami depresji. Podczas epizodów manii lub hipomanii osoby cierpiące na chorobę afektywną dwubiegunową mogą odczuwać nadmierną pewność siebie, hiperaktywność, ekscytację, pobudzenie, a także zmniejszoną potrzebę snu i skłonność do podejmowania ryzykownych działań. W czasie epizodów depresji mogą odczuwać smutek, brak energii, poczucie beznadziei, trudności w koncentracji, a także myśli samobójcze.
Psychoza maniakalno-depresyjna
Chorobę afektywną dwubiegunową jako niezależną jednostkę chorobową wyodrębnił Kraepelein, pierwotnie nazywając ją psychozą maniakalno-depresyjną. Psychoza maniakalno-depresyjna to zaburzenie psychiczne charakteryzujące się epizodami manii lub hipomanii (wzmożonego nastroju) oraz epizodami depresji. Współcześnie uważa się, że rozpowszechnienie zaburzeń afektywnych oscyluje w granicach kilku do kilkunastu procent w zależności od metody badania, regionu oraz badanej populacji. Polskie statystyki dotyczące wskaźnika pierwszorazowych przyjęć do szpitali chorych z rozpoznaniem schizofrenii i chorób afektywnych, są zbliżone, jednak wśród grupy pacjentów po 50 roku życia, zaburzenia afektywne stanowią jeden z dominujących powodów hospitalizacji zarówno kobiet jak i mężczyzn.
Nieznane są dokładne przyczyny choroby afektywnej dwubiegunowej, jednak uważa się, że wpływ na jej rozwój mają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Choroba ta jest często leczona farmakologicznie, przy użyciu leków stabilizujących nastroje, takich jak leki przeciwpsychotyczne, leki przeciwpadaczkowe i leki przeciwdepresyjne. W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej, terapia psychologiczna, takie jak terapia poznawczo-behawioralna lub terapia interpersonalna, może być również pomocna w radzeniu sobie z chorobą i zapobieganiu nawrotom.
