Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD), cyklofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, psychoza maniakalno-depresyjna, to wszystko synonimy choroby afektywnej dwubiegunowej – grupy zaburzeń psychicznych o charakterze przewlekłym, charakteryzujące się w swoim klinicznym przebiegu naprzemiennym występowaniem zespołów maniakalnych i depresyjnych lub hipomaniakalnych, pomiędzy którymi mogą występować okresy remisji bez objawów. Stany te mogą mieć bardzo dużą dynamikę zmian. Choroba afektywna dwubiegunowa to zaburzenie psychiczne charakteryzujące się epizodami manii lub hipomanii (wzmożonego nastroju) oraz epizodami depresji.
Osoby z chorobą afektywną dwubiegunową mogą doświadczać okresów intensywnego i podwyższonego nastroju (mania) lub nastroju podwyższonego, ale w mniejszym stopniu (hipomania), które są następnie zastępowane okresami depresji.Podczas epizodów manii lub hipomanii osoby cierpiące na chorobę afektywno dwubiegunową mogą odczuwać nadmierną pewność siebie, hiperaktywność, ekscytację, pobudzenie, a także zmniejszoną potrzebę snu i skłonność do podejmowania ryzykownych działań. W czasie epizodów depresji mogą odczuwać smutek, brak energii, poczucie beznadziei, trudności w koncentracji, a także myśli samobójcze.
Chorobę afektywną dwubiegunową jako niezależną jednostkę chorobową wyodrębnił Kraepelein, pierwotnie nazywając ją psychozą maniakalno-depresyjną. Współcześnie uważa się, że rozpowszechnienie zaburzeń afektywnych oscyluje w granicach kilku do kilkunastu procent w zależności od metody badania , regionu oraz badanej populacji. Polskie statystyki dotyczące wskaźnika pierwszorazowych przyjęć do szpitali chorych z rozpoznaniem schizofrenii i chorób afektywnych, są zbliżone, jednak wśród grupy pacjentów po 50 roku życia, zaburzenia afektywne stanowią jeden z dominujących powodów hospitalizacji zarówno kobiet jak i mężczyzn.
Nieznane są dokładne przyczyny choroby afektywnej dwubiegunowej, jednak uważa się, że wpływ na jej rozwój mają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Choroba ta jest często leczona farmakologicznie, przy użyciu leków stabilizujących nastroje, takich jak leki przeciwpsychotyczne, leki przeciwpadaczkowe i leki przeciwdepresyjne. W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej, terapia psychologiczna, takie jak terapia poznawczo-behawioralna lub terapia interpersonalna, może być również pomocna w radzeniu sobie z chorobą i zapobieganiu nawrotom.
