Identyfikacja projekcyjna to pierwotny mechanizm obronny, który polega na introjektowaniu przez osobę wobec której stosowany jest mechanizm projekcji, treści projektowanych przez drugą osobę, w efekcie czego identyfikuje się z nimi jako z własnymi postawami, przekonaniami bądź emocjami.
Identyfikacja projekcyjna jest połączeniem mechanizmów obronnych: projekcji oraz introjekcji. Polega na projektowaniu własnych przeżyć na inną osobę i jednocześnie skłanianiu tej osoby do tego, by jej zachowanie było zgodne z tą projekcją (nakłanianie do introjekcji).
Identyfikacja projekcyjna może wystąpić w sytuacjach, kiedy osoba czuje się zagrożona, lękliwa lub zdezorientowana, lub kiedy ma trudności z radzeniem sobie z własnymi emocjami, ma niską samoocenę, cierpi na choroby psychiczne, znajduje się w stosunku zależności do osoby stosującej wobec niej projekcję. Stosowanie tego mechanizmu obronnego może pomóc osobie zredukować nieprzyjemne odczucia, eliminuje sytuacje konfliktowe pomiędzy osobą projektująca, a introjektującą, ale prowadzi również do utrudnienia komunikacji z innymi ludźmi oraz generuje trudności w rozwiązaniu problemów.
Identyfikacja projekcyjna może być identyfikowana i przepracowywana w procesie terapeutycznym, co pozwala klientowi na zrozumienie i kontrolowanie swoich własnych emocji i myśli, prawidłowe ich nazywanie, odzyskanie poczucia sprawstwa, a także na poprawę relacji interpersonalnych.
