Kontrakt terapeutyczny w terapii Gestalt

kontrakt terapeutyczny w terapii Gestalt

Kontrakt terapeutyczny zawarty pomiędzy terapeutą Gestalt i jego klientem bez względu na formę pisemną bądź ustną, obowiązuje obie strony. W trakcie negocjowania kontraktu psychoterapeuta jasno i otwarcie powinien poinformować klienta o swoich kompetencjach, umiejętnościach oraz doświadczeniu.

Kontrakt zawarty z klientem (pisemny lub ustny) powinien jasno wyznaczać miejsce odbywania terapii, honorarium i terminy płatności, przerwy i sposób odwoływania sesji przez klienta lub terapeutę. Przerwy mogące wystąpić na przykład w związku z wakacjami, innymi zobowiązaniami zawodowymi terapeuty, chorobą itp. Długość terapii, przeniesienie klienta do innego specjalisty i zakończenie terapii są ustalane na drodze porozumienia z klientem. Każdy sposób obserwacji, jak również nagrywanie lub filmowanie sesji terapeutycznej koniecznie powinny zostać przedyskutowane i stać się przedmiotem kontraktu z klientem.

Terapeuta Gestalt powinien zagwarantować klientowi, że na przebieg jego procesu terapeutycznego nie będą mieć wpływu żadne inne osoby, ani żadne zasady lub oceny pochodzące z zewnątrz. Terapeuta gwarantuje też, że nie będą brane pod uwagę oceny bądź interesy osób trzecich związanych z klientem bez względu na stopień ich zaangażowania w relacje. W przypadku kryzysu osobistego lub zmieniającej kontakt z klientem choroby terapeuty Gestalt, powinien on skorzystać z superwizji, aby ponownie zbudować terapeutyczną relację z klientem.

Kodeks Etyki Zawodowej Europejskiego Stowarzyszenia Terapii Gestalt głosi, iż „Pierwszoplanowym celem psychoterapii jest wspieranie psychofizycznej i społecznej kondycji pojedynczych osób, grup społecznych i całych społeczności w procesie budowania psychoterapeutycznej relacji jako podstawy. Cel ten leży także u podstaw Terapii Gestalt, która jednak akcentuje kwestie subiektywizmu w ocenie dobrego samopoczucia jednostki ludzkiej jako fenomenologicznej całości. (…) terapeuci Gestalt rozwiązują problemy w dialogu i poprzez wymianę poglądów, a nie w oparciu o hierarchiczny system sztywno sformułowanych reguł i wynikające z niego różne następstwa”. Według postanowień tego kodeksu terapeuta Gestalt decyduje się na prowadzenie terapii jedynie wówczas, gdy ma pewność, że posiada umiejętności i kwalifikacje niezbędne do prowadzenia i zakończenia terapii w efekcie której klient osiągnie korzyść. Jeśli stwierdzi, iż kontekst, struktura lub zakres problemu zgłaszanego przez klienta oraz własne umiejętności i kwalifikacje uniemożliwiają mu poprowadzenie efektywnego procesu terapeutycznego, powinien wycofać się z dalszej pracy terapeutycznej i skierować klienta do innego specjalisty. W tej sytuacji terapeuta ma obowiązek renegocjować kontrakt terapeutyczny z klientem. Jeśli terapeuta dostrzeże ograniczenia swoich kompetencji, może wówczas podjąć decyzję o kontynuowaniu terapii pod warunkiem, że zostaną przez niego podjęte konieczne działania dla podwyższenia własnych umiejętności zawodowych. Terapeuta może podjąć następujące działania:

* skorzystać ze wsparcia i poszukiwać wyjaśnień swoich trudności z klientem u innych doświadczonych terapeutów,

* wziąć udział w grupowej lub indywidualnej superwizji, w zależności od tego, który rodzaj superwizji jest najbardziej odpowiedni do rozwiązania jego trudności,

* nawiązać kontakt z innymi profesjonalistami i instytucjami (np. klinikami) w celu wykonania koniecznej diagnostyki i zapewnienia bezpieczeństwa terapii, a także, aby zapewnić klientowi odpowiednia pomoc w przypadku, gdyby terapeuta ostatecznie doszedł do granic swoich kompetencji.

Metody oraz techniki pracy stosowane w trakcie terapii powinny służyć celom terapeutycznym i rozwojowym klienta ustalonym w ramach kontraktu. Terapeuta Gestalt powinien być świadomy, iż każde acting-out (por.: acting out), a w szczególności ekspresyjne i oczyszczające acting-out wymaga de-dramatyzacji osiąganej poprzez szczegółowe oraz staranne przepracowanie.

Kodeks Etyki Zawodowej Europejskiego Stowarzyszenia Terapii Gestalt uwzględnia również możliwość zaistnienia w procesie terapii takich okoliczności, które sprawią, że terapeuta Gestalt będzie musiał podjąć dodatkowe działania mające na celu ochronę klienta oraz jego otoczenia. Działania te mogą być podjęte przez terapeutę w sytuacji, gdy uzna, że klient utracił zdolność do samokontroli. W takich przypadkach terapeuta powinien poinformować klienta o zmianach w zakresie dotrzymywania tajemnicy przez terapeutę, jakie zajść mogą w stosunku do pierwotnego kontraktu, i do uzyskania jego zgody na to.

Nawiązując kontakt terapeutyczny z klientem, w życiu którego mogą zaistnieć wyjątkowe okoliczności ograniczające jego odpowiedzialność za siebie, terapeuta powinien poprosić o wskazanie przez klienta osoby, do której będzie mógł on się zwrócić w sytuacji kryzysowej. W takim wypadku zasada zachowania tajemnicy w procesie terapeutycznym zostanie ograniczona, z tym że ograniczenie to trwać powinno tylko taki czas oraz dotyczyć tylko takiego zakresu działania, które stanowić będzie niezbędne minimum, by klient mógł na nowo podjąć odpowiedzialność za swoje postępowanie.

Jakakolwiek zmiana warunków prowadzenia terapii wymaga renegocjowania pierwotnego kontraktu z klientem.