Osobowość obsesyjno-kompulsyjna, znana również jako osobowość anankastyczna, zaburzenia obsesyjno–kompulsyjne, lub zaburzenie osobowości obsesyjno-kompulsywnej, charakteryzuje się nadmiernym naciskiem na porządek, kontrolę i perfekcję. Osoby dotknięte tym zaburzeniem mają skłonność do myśli i zachowań obsesyjnych oraz kompulsywnych, które mają na celu zmniejszenie lęku i niepokoju.
Osobowość obsesyjno-kompulsyjna manifestuje się poprzez silne potrzeby dotyczące porządku, dokładności i precyzji. Osoby z tym zaburzeniem są skłonne do tworzenia rygorystycznych reguł i standardów dla siebie i innych. Mają tendencję do przejmowania się szczegółami i zwracania przesadnej uwagi na rzeczy drobne. Cechuje ich perfekcjonizm i uporczywość w dążeniu do osiągnięcia doskonałości.
Osoby z tym zaburzeniem często odczuwają natrętne myśli, które powtarzają się w ich umyśle, nierzadko dotyczące niebezpieczeństwa, symetrii lub porządku. Aby złagodzić lęk związanym z tymi myślami, wykazują zachowania kompulsywne, takie jak sprawdzanie, porządkowanie, liczenie lub powtarzanie czynności. Te działania mają na celu zapewnienie poczucia kontroli i złagodzenie niepokoju.
Osobowość obsesyjno-kompulsyjna może prowadzić do znacznego ograniczenia funkcjonowania codziennego życia. Osoby dotknięte tym zaburzeniem mogą mieć trudności w relacjach interpersonalnych, ponieważ ich potrzeba perfekcji i kontrolowania może wpływać na elastyczność i spontaniczność. Często doświadczają także frustracji i niezadowolenia z powodu nieosiągnięcia ich własnych wysokich standardów.
