O jakości życia można mówić w dwóch aspektach – emocjonalnym i poznawczym. Kowalik (1995) łączy te dwa aspekty z samopoczuciem odczuwanym w danym okresie oraz refleksyjną oceną własnego życia. Autor podkreśla że jednak nigdy nie doszło do teoretycznego scalenia refleksyjno-oceniającego i przeżyciowo-doświadczeniowego aspektu jakości życia człowieka. Emocjonalny aspekt jakości życia związany jest z proporcjami emocji pozytywnych i negatywnych, poznawczy natomiast ze świadomą, poznawczą oceną przebiegu własnego życia Korelacje między tymi aspektami ustalone w badaniach empirycznych wahają się od 0.1 do 0.75 (Toeplitz). Zalewska wskazuje na możliwość zmieniania się wraz z wiekiem poziomu zadowolenia z życia – zmiany te zależą głównie od aspektu poznawczego.
Zarówno czynniki emocjonalne, jak i poznawcze, są składowymi jakości życia. Poczucie spełnienia jest istotnym składnikiem wskaźnika jakości życia tylko wtedy, gdy człowiek w pełni rozwija swoje możliwości. Dobre samopoczucie jest istotnym elementem zdrowia, często bywa z nim utożsamiane. Na subiektywnie dobre samopoczucie wpływają głównie trzy elementy: poziom satysfakcji z życia, pozytywne uczucia oraz brak uczuć negatywnych (Mesjasz, Zaleski).
W opinii Veenhovena dwa aspekty zadowolenia z życia – szczęście (aspekt emocjonalny) oraz satysfakcja z życia (aspekt poznawczy) – są ze sobą silnie powiązane. Jednak badania dotyczące wartościowania, postaw, zadowolenia z życia, pracy oraz zdrowia dowodzą istnienia słabych bądź umiarkowanych korelacji pomiędzy emocjonalnymi i poznawczymi aspektami. Wyniki te mogą być spowodowane niedoskonałością pomiaru, jednak wielu badaczy uważa (LeDoux, Zajonc), iż emocjonalne i poznawcze oceny zadowolenia z życia są niezależne, a związki między nimi nie mają uniwersalnego charakteru i zależą od innych zmiennych. Na podstawie ocen emocjonalnych dowiadujemy się, czy obiekt jest dla podmiotu przyjemny czy przykry, a oceny poznawcze informują o tym, czy obiekt jest postrzegany jako wartościowy i pożądany. Oceny te mogą zależeć od procesów uczenia się, sposobu przetwarzania informacji, kryteriów wartościowania (motywów i wartości) bądź kryteriów hedonistycznych i eudajmonistycznych.
