Psychoterapia psychodynamiczna to podejście terapeutyczne, które skupia się na analizie nieświadomych procesów psychicznych. Terapeuta pomaga pacjentowi zrozumieć, jak doświadczenia z przeszłości wpływają na jego obecne zachowania i emocje. Podczas terapii pacjent odkrywa ukryte lub nieuświadomione motywacje i uczucia, które wpływają na jego życie codzienne. Psychoterapia psychodynamiczna koncentruje się na badaniu i zrozumieniu wewnętrznego świata pacjenta, takiego jak jego fantazje, marzenia senne, obawy, nadzieje, impulsy, pragnienia, obrazy Ja, spostrzeżenia na temat innych osób oraz psychiczne reakcje na objawy.
Podstawowym założeniem psychoterapii psychodynamicznej jest to, że jednostka kształtuje swoją osobowość w wyniku wpływu procesów nieświadomych. Terapia opiera się na założeniu, że problemy emocjonalne, takie jak lęki, depresja, problemy z relacjami, wynikają z konfliktów i traum z przeszłości, które są przechowywane w nieświadomości. Niedopuszczone treści psychiczne, które uległy ocenzurowaniu i wyparciu, stanowią ważny obszar pracy terapeutycznej, ponieważ przyczyniają się do powstawania problemów emocjonalnych i zachowań. Terapeuta skupia się także na przeszłości pacjenta i roli, jaką odgrywa w formowaniu osobowości dorosłej. Ważnym konceptem w psychoterapii psychodynamicznej jest przeniesienie, w którym pacjent przeżywa terapeutę jak ważną osobę z przeszłości, przypisując mu cechy i doświadczenia, które stają się bogatym materiałem do pracy nad przeszłością i związkami pacjenta. Przeciwprzeniesienie to reakcja emocjonalna terapeuty na pacjenta, podczas gdy opór to tendencja pacjenta do zachowania status quo i stawianie oporu wobec zmian proponowanych przez terapeutę.
Terapeuta pomaga pacjentowi w odkryciu tych konfliktów i traum poprzez rozmowę i analizę snów. Proces ten wymaga czasu i cierpliwości, ale może prowadzić do trwałych zmian w osobowości i sposobie radzenia sobie z trudnościami. Psychoterapia psychodynamiczna jest stosowana w leczeniu szeregu zaburzeń emocjonalnych i osobowościowych, takich jak zaburzenia depresyjne, zaburzenia lękowe, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, zaburzenia osobowości, zaburzenia somatyczne i wiele innych.
Psychoterapia psychodynamiczna wywodzi się z teorii psychoanalitycznej, która zakłada, że zjawiska umysłowe wynikają z konfliktów. Konflikt z kolei wynika z działania nieświadomości, która jednocześnie domaga się ujścia, a także działa siły przeciwstawne, by zapobiec ujawnieniu konfliktu. Obszary nieświadomości obejmują pragnienie i obronę przed tym pragnieniem, różne elementy o odmiennych cechach i priorytetach oraz impuls przeciwny do wymogów rzeczywistości zewnętrznej.
Terapia psychodynamiczna skupia się również na pojęciu deficytu, często obserwowanym u pacjentów z brakiem wewnętrznego poczucia bezpieczeństwa. Prawdopodobnie zdarzyło się coś w okresie rozwoju, co wpłynęło na osłabienie określonych struktur psychicznych. To brak wewnętrznego poczucia bezpieczeństwa może być cechą charakterystyczną dla pacjentów oczekujących leczenia psychodynamicznego.
