Psychoza to zespół zaburzeń psychicznych charakteryzujący się utratą kontaktu z rzeczywistością, które mogą wystąpić w różnych zaburzeniach psychicznych, w tym w schizofrenii. Psychoza jest zwykle wynikiem zaburzeń funkcjonowania mózgu, a jej geneza jest wieloczynnikowa. Psychoza może wystąpić u osób w każdym wieku, ale częściej diagnozuje się ją u młodych dorosłych, szczególnie u osób obciążonych chorobami psychicznymi w rodzinie. Terminu psychoza używa się również w celu wyodrębnienia tej kategorii zaburzeń od zaburzeń nerwicowych, które zazwyczaj opisuje się jako przesadne lub niestosownie nasilone reakcje, np. przesadny lęk lub strach przed konkretnym bodźcem. Psychozy różnią się od zaburzeń nerwicowych przede wszystkim jakościowo, ponieważ charakteryzują się występowaniem odmiennych od normalnych doznań, takich jak omamy lub urojenia.
Objawy psychozy są zwykle bardzo różnorodne i mogą obejmować omamy, urojenia, dezorganizację myślenia i zachowania, a także zaburzenia nastroju i nieprawidłowe zachowania motoryczne. Osoby cierpiące na psychozę często doświadczają halucynacji, czyli wizji lub dźwięków, które nie istnieją w rzeczywistości. Urojenia, które towarzyszą psychozie, to fałszywe przekonania, które nie odpowiadają rzeczywistości. Mogą one obejmować np. przekonanie o prześladowaniu, kontrolowaniu lub wpływaniu na myśli.
Dezorganizacja myślenia i zachowania to kolejny objaw psychozy. Osoby cierpiące na psychozę mogą mówić chaotycznie, trudno jest im formułować logicznie zdania, ich wypowiedzi często są pozbawione sensu. Mogą również zachowywać się w sposób, który nie jest spójny z ich zachowaniem w innych sytuacjach.
Częstym objawem psychozy są również zaburzenia nastroju. Osoby cierpiące na psychozę mogą doświadczać gwałtownych zmian nastroju, które mogą obejmować okresy euforii i depresji. Nieprawidłowe zachowania motoryczne to kolejny z objawów psychozy. Mogą one obejmować np. niekontrolowane ruchy ciała, jak np. drgawki, mimowolne ruchy rąk lub nóg, lub też trudności z poruszaniem się w sposób spójny i harmonijny.
Leczenie psychozy zwykle obejmuje stosowanie leków przeciwpsychotycznych, które pomagają w redukcji objawów psychozy. W niektórych przypadkach mogą być również stosowane terapie psychologiczne, które pomagają w radzeniu sobie z objawami psychozy.
Ważne jest, aby szybko rozpoznać psychozę i rozpocząć leczenie. Nieleczone zaburzenia psychiczne mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak samookaleczenia, samobójstwa lub radykalne zmiany w psychice i zachowaniu. W przypadku wystąpienia objawów psychozy należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem specjalistą, który przeprowadzi odpowiednie badania i zaleci odpowiednie leczenie.
