Zaburzenia psychotyczne to zaburzenia psychiczne, które charakteryzują się utratą kontaktu z rzeczywistością, zaburzeniami postrzegania, zaburzeniami myślenia, emocji i funkcjonowania społecznego. Osoby cierpiące na zaburzenia psychotyczne mogą doświadczać objawów, takich jak omamy (np. słyszenie głosów, które inni nie słyszą), urojenia (np. przekonanie o prześladowaniu), dezorganizacja myślenia, osłabienie emocjonalne i trudności w funkcjonowaniu społecznym.
Najbardziej znane i rozpowszechnione jednostki chorobowe, które powiązane są z zaburzeniami psychotycznymi to schizofrenia i zaburzenia schizoafektywne. Schizofrenia jest poważnym i przewlekłym zaburzeniem, które prowadzi do trwałych deficytów w postrzeganiu rzeczywistości, myśleniu i funkcjonowaniu społecznym. Zaburzenie schizoafektywne łączy objawy psychotyczne z epizodami depresji lub manii.
Inne rodzaje zaburzeń psychotycznych obejmują:
- Zaburzenia nastroju z cechami psychotycznymi – są to zaburzenia nastroju, takie jak depresja lub zaburzenie afektywne dwubiegunowe, które mogą występować z epizodami psychotycznymi.
- Zaburzenia paranoidalne – charakteryzują się urojeniami paranoidalnymi, czyli przekonaniami o prześladowaniu lub spisku.
- Zaburzenia psychotyczne związane z substancjami – są to objawy psychotyczne, które wynikają z nadużywania substancji psychoaktywnych lub z odstawienia substancji.
- Zaburzenia psychotyczne wywołane chorobami somatycznymi – niektóre choroby somatyczne mogą powodować objawy psychotyczne, takie jak choroba Parkinsona, guzy mózgu lub infekcje.
W Klasyfikacji W Międzynarodowej klasyfikacji chorób i problemów zdrowotnych ICD-10, w dziale – Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania (F00-F99), wyodrębnione zostały następujące postaci zaburzeń psychotycznych:
F23 Ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne
F23.0 Ostre wielopostaciowe zaburzenie psychotyczne bez objawów schizofrenii
F23.1 Ostre wielopostaciowe zaburzenie psychotyczne z objawami schizofrenii
F23.2 Ostre zaburzenie psychotyczne podobne do schizofrenii
F23.3 Inne ostre zaburzenie psychotyczne z przewagą urojeń
F23.8 Inne ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne
F23.9 Ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne, nie określone
Leczenie zaburzeń psychotycznych zazwyczaj wymaga interwencji farmakologicznych i psychoterapii. Leki przeciwpsychotyczne są często stosowane w celu łagodzenia objawów psychotycznych, a terapia psychologiczna, tak jak terapia poznawczo-behawioralna, może pomóc osobom z zaburzeniami psychotycznymi w radzeniu sobie z objawami, doskonaleniu umiejętności społecznych i poprawie funkcjonowania.
