Zespół amotywacyjny to grupa objawów manifestujących się się wyraźnym spadkiem motywacji, energii i zainteresowania codziennymi czynnościami. Osoby dotknięte tym zespołem wykazują apatię, brak ambicji oraz trudności w podejmowaniu decyzji czy inicjowaniu działań, co prowadzi do znacznych problemów w funkcjonowaniu społecznym, zawodowym i osobistym. Zespół ten jest często kojarzony z długotrwałym używaniem substancji psychoaktywnych, zwłaszcza marihuany, jednak może występować także w innych kontekstach psychopatologicznych, takich jak depresja.
Zespół amotywacyjny (syndrom amotywacyjny) manifestuje się w nieprawidłowym funkcjonowaniu procesów psychicznych. Objawy zespołu amotywacyjnego mogą towarzyszyć w niektórych zaburzeniach psychicznych, takich jak schizofrenia, choroba afektywna jednobiegunowa, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne i inne.
Objawy zespołu amotywacyjnego
- Utrata motywacji do wykonywania codziennych czynności i zadań
- Brak zainteresowania życiem
- Obniżenie aktywności i inicjatywy
- Trudności w koncentracji uwagi i podejmowaniu decyzji
- Brak ambicji i aspiracji życiowych
- Zanik zainteresowań i hobby
- Apatia i brak emocji
Objawy zespół amotywacyjnego mogą powodować trudności w funkcjonowaniu codziennym, a także prowadzić do izolacji społecznej i braku satysfakcji z życia.
Zespół amotywacyjny po marihuanie
Zespół amotywacyjny przejawia się głównie zanikiem woli (abulia) do wykonywania nawet najprostszych codziennych czynności oraz znacznym spadkiem poziomu motywacji. Osoby dotknięte tym zaburzeniem trwają w marazmie, wykazując aktywność jedynie w sytuacji, gdy próbują zdobyć narkotyk. Badania wskazują, że zarówno poziom motywacji, jak i samorealizacji u osób uzależnionych jest znacząco niższy w porównaniu do osób, które nie miały styczności z marihuaną. Co więcej, syndrom amotywacyjny wydaje się występować niezależnie od długości trwania leczenia, co sugeruje jego chroniczny charakter.
Wśród osób uzależnionych od narkotyków dochodzi do poważnych uszkodzeń w sferze woli. Narkomani często nie posiadają realnych celów, a nawet jeśli je mają, brakuje im siły, by je realizować. Są wyjątkowo podatni na wpływy zewnętrzne, bezrefleksyjnie przyjmują cudze idee i nie potrafią ich obiektywnie ocenić. W rezultacie nie są w stanie podejmować żadnej aktywności, która wynikałaby z ich własnej woli, co dodatkowo osłabia ich zdolność do samodzielnego działania.
Psychiczne uzależnienie od marihuany prowadzi do stopniowego rozwoju syndromu amotywacyjnego. Osoba uzależniona traci zainteresowanie codziennymi czynnościami, staje się bezwolna, apatyczna i sprawia wrażenie emocjonalnie otępiałej, spędzając większość czasu w stanie półsnu. Zdolność do koncentracji zostaje poważnie upośledzona, a u uzależnionych można zaobserwować zaburzenia moralne, społeczne i osobiste. W porównaniu do osób uzależnionych od innych substancji psychoaktywnych, osoby zażywające marihuanę wykazują wyraźniejsze symptomy syndromu amotywacyjnego, objawiającego się m.in. zanikiem woli do wykonywania najprostszych czynności życiowych. Jedyną sytuacją, która pobudza ich do działania, jest potrzeba zdobycia narkotyku. W przeciwieństwie do uzależnionych, osoby zdrowe, które nie miały kontaktu z substancjami psychoaktywnymi, utrzymują wysoki poziom motywacji i samorealizacji, a syndrom amotywacyjny u nich nie występuje.