Urojenia paranoidalne nazywane również urojeniami nieusystematyzowanymi, to rodzaj urojeń, w których osoba jest głęboko przekonana o tym, że jest prześladowana, obserwowana, śledzona, atakowana przez inne osoby, grupy lub instytucje lub jest celem spisku pomimo braku rzeczywistych dowodów na takie działania. Urojenia paranoidalne to niespójny, absurdalnym dziwaczny ciąg urojeń, które dotyczą wydarzeń statystycznie niemożliwych do zadziania się. Przykładami urojeń paranoidalnych są urojenia sterowania, urojenia wpływu na sytuację, urojenia odsłonięcia, urojenia prześladowcze oraz urojenia ksobne. Urojenia paranoidalne są jednym z objawów wytwórczych występujących w niektórych zaburzeniach psychicznych, takich jak schizofrenia, zaburzenia schizoafektywne, zaburzenia schizotypowe osobowości.
Osoby doświadczające urojeń paranoidalnych często mają przekonania o prześladowaniu, spiskach przeciwko nim lub zdradzie. Mogą wierzyć, że ich telefon jest podsłuchiwany, poczta elektroniczna jest monitorowana, że są inwigilowani przez tajne agencje lub że inne osoby dążą do ich krzywdy. Te przekonania są często nielogiczne, niemożliwe do udowodnienia lub nieproporcjonalne w stosunku do rzeczywistości.
Urojenia paranoidalne mogą znacznie wpłynąć na codzienne funkcjonowanie osoby cierpiącej na to zaburzenie, prowadząc do wycofywania się społecznego, izolacji, nadmiernego podejrzliwości i obaw. Leczenie urojeń paranoidalnych zazwyczaj obejmuje terapie psychoedukacyjne oraz terapie poznawczo-behawioralne, które pomagają osobie zrozumieć i kontrolować swoje myśli i przekonania związane z prześladowaniem. Leki antypsychotyczne przepisane przez psychiatrę, mogą również być częścią leczenia w celu złagodzenia objawów. Ważne jest, aby osoby z urojeniami paranoidalnymi otrzymały odpowiednie wsparcie i opiekę psychiatryczną, aby pomóc im w radzeniu sobie z ich urojeniami i poprawić jakość życia.
